Tarihçe;
Dünyanın en uzun ikinci mağarası olarak da kabul edilen mağaranın içinden küçük bir dere akmakta olup, mağaranın üzerinde tarihi bir kale bulunmaktadır. Mağaranın Yeri Çal Mağarası Trabzon İli Düzköy İlçesi’nin 5km. güneybatısında denizden 1050m. Yüksekte Çal köy Beldesi içerisinde yer almaktadır. Mağara girişi, Çal köy’ünden Çayırbağı Beldesi’ne giden stabilize yolun 1.km’sinden Kulaklık deresi üzerinde bulunmaktadır. Mağaranın Şekli Çal Mağarası bir yer altı su kanalıdır. Mağaranın girişi, geniş olmakla birlikte içerisindeki genişlik sürekli değişmektedir. Tavan yükseklikleri kırık sistemlerine bağlı olarak büyük değişkenlik göstermektedir. Girişten sonra 200.m.’de iki kola ayrılmaktadır. Sola ayrılan kol yaklaşık 150 m. Uzunluktadır. Bu kolun sonundaki odada dolinden gelen suyun aktığı bir baca vardır. Sağ kolun ulaşılabilen kısmı yaklaşık 400 m.’dir. Bu kolun yaklaşık 60.m.sinde küçük bir göl ve çağlayan yer almaktadır.
Mağaranın Oluşumu
Çal Mağarası kireçtaşları içindeki kirik (çatlak-fay) sistemlerine bağlı olarak gelişmiştir. Mağaranın oluşumuna neden olan ana fay Kuzeydoğu – Güneybatı istikametindedir. Bunu kesen ikincil faylar ise Kuzeybatı – Güneydoğu yönünde uzanırlar. Mağara bugünkü sekline iki aşamada ulaşmıştır. Birinci aşamada yüzeyden sızan sular toprak zorunda ki CO2’yi bünyesine katarak asidik karakter kazanmaları sonucunda kireçtaşını daha fazla çözerek kırıkları genişletmiş ve bir yer altı su kanalı oluşmasını sağlamışlardır. İkinci aşamada ise bölgesel yükselmeye bağlı olarak mağara gelişimini sağlayan su akimi azalmış ve mağaranın gelişimi durmuştur. Bu dönemde başlangıçta daha yukarı kotlardaki düdenlerle bağlantılı olan su kanallarından sızan sular, yer yer sarkıt ve dikitleri oluşturmaya başlamıştır.
Mağaranın Bugünkü Durumu
Çal Mağarası 2000 yılında Trabzon İl Özel İdaresi tarafından çeşitli düzenlemeler yapılarak turizme açılmıştır. 2003 yılında halkın ziyaretine açık hale getirilmiştir.
Mağaranın Su Varlığı
Mağaranın içindeki yer altı nehrinin taşıdığı su mevsimsel olarak değişmektedir. Yağışlı mevsimlerde mağaranın içindeki suyun derinliği 50 cm.’ye kadar yükselirken, yaz aylarında bu seviye 25-30 cm.’ye kadar düşmektedir.
Mağaranın Havası
Mağaranın içinde, dış atmosfere dolinlerle olan irtibat nedeniyle, rahat bir hava hareketi vardır. Girişte kuru olan mağara atmosferinin nemi, iç kısımlarda bir miktar artmaktadır
Mağara Ve Yakın Çevresinin Jeolojisi
Çalışma alanının en yaslı birimi tortul birimlerle ardalanmis bazaltik, andezitik, dastitik lav ve piroklastlardan oluşan Kretase yasli Düzköy formasyonudur. Bu birim üzerine masif kireçtaşlarından oluşan Üst Kretase-Paleosen geçisli Tonya formasyonunun Şahinkaya üyesi uyumlu olarak gelir. İnceleme alanının en genç birimini tortul birimlerle ardalanmis andezit, bazalt ve piroklastlarindan oluşan Eosen yasli Foldere formasyonu oluşturur. Bu birim uyumsuz olarak alttaki birimleri üstlenmektedir.
Nasıl gidilir;
Çal Mağarası Trabzon merkeze yaklaşık 45 km olup, Trabzon-Samsun istikametinde Akçaabat ilçesine gelmeden Haçkalıbaba Hastanesinden sola dönerek sahilden 35 km yukarı çıkarak Çal Mağarasına ulaşabilirsiniz. Yol gayet düzgün ve asfalttır.
Yalnız unutmamanız gereken bir konu var, içerisi oldukça serindir onun için mutlaka yanınıza üşümemek için bir şeyler almanızda fayda var.
Çal Mağarası ile ilgili bilgiler Trabzon İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü sayfasından alıntıdır. Fotoğraflar bana ait olup, kaynak göstermek suretiyle fotoğrafları istediğiniz gibi kullanabilirsiniz.